گروه آموزشی دوره دوم ابتدایی بروجن

«دانش کهن را بیاموز و

دانش نو را فراگیر تا شایستة آموزگاری باشی»

(کنفوسیوس)

روش جالب برای جدول ضرب باانگشتان

یک مولف ایرانی قرن هفتم به نام بهاالدین در کتاب خود که به طور وسیعی در ایران و هند

پخش شد.روش زیبایی در مورد ضرب به کمک انگشتان دارد که برای انهایی که نمی خواهند

جدول ضرب را برای عددهای بزرگتر از پنج یاد بگیرند لازم است.

 اگر کسی بداند حاصل 2*2 و3*4 و غیره تا 5*5 چقدر است می تواند حاصل بقیه ضربها را به

کمک انگشتان خود محاسبه کند.

 فرض کنیم می خواهیم حاصل 8*9 را بدست آوریم.

اختلاف 9و8 از 5 به ترتیب 4و3 می باشد.

 سه انگشت از یکی از دستان و چهار انگشت از دست دیگر می خوابانیم.

 مجموع انگشتهای خوابیده : دهگان

 حاصلضرب تعداد انگشتهای باز رقم یکان خواهد بود.

ضرب انگشتی اعداد 6 ، 7 ، 8 در 6 ، 7 ، 8 : مثلا( 7 * 8) رو در نظر بگیرین، باید حساب کنین هر عدد چند تا از 5 بیشتره، 8 ، سه واحد بیشتر داره پس یکی از دستها رو 3 تا از انگشتهاش رو میخوابونیم. 7 هم دو واحد بیشتر داره پس 2 تا از انگشتان دست دیگر رو هم میخوابونیم. تعداد انگشتان خوابیده نشان دهنده ی دهگان است (که در این مثال 5 انگشت خوابیده داریم.) و تعداد انشگتهای باز یک دست رو در تعداد انگشتان باز دست دیگر ضرب می کنیم و یکان را تشکیل می دهد.(که در این مثال 2*3 می شود 6) و پاسخ میشود 56!

در مورد ضرب هایی که ضرب انگشتان باز در هم بزرگتر از 10 شود یک استثناء کوچک داریم و آن اینست که در این صورت قسمت دهگان این عدد را به مجوع دهگانها اضافه کرده و قسمت یکان را به عنوان یکان حاصل ضرب در نظر می گیریم .
مثلا در ضرب 6*6 با قاعده فوق داریم :
2 تا 10 تایی انگشت بسته است ... و در دست چپ و راست دو تا 4 تا انگشت باز داریم .
وقتی 4*4 را حساب می کنیم حاصل 6 1 می شود که یکان آن را به عنوان یکان حاصل ضرب 2 عدد و رقم دهگان (یعنی 1 ) را به دهگان اضافه می کنیم (3 = 1 + 2) ده تایی .
حاصل می شود 36